Schoorsteenveger luidt het nieuwe jaar in

Wie een beetje geluk heeft, is de afgelopen dagen in Duitsland een schoorsteenveger tegen het lijf gelopen. En wie er geen eentje in het echt heeft gezien, kan in het tuincentrum of bij de bloemist een klavertje vier kopen (kleebatt) met een kleine schoorsteenveger.

Alhoewel de schoorsteenveger in Duitsland een algemeen symbool is voor geluk, heeft hij in de laatste dagen van het jaar extra de aandacht. Wie een schoorsteenveger ziet schudt hem de hand of raakt hem even aan. Op die wijze hopen Duitsers op geluk in het nieuwe jaar.

Guten Rutsch ins Neue Jahr!

Kees

Welke kerstmarkten dit jaar??

Afgelopen weekend hebben in Duitsland de vele kerstmarkten hun deuren weer 'geopend'. Een traditie die jaarlijks duizenden bezoekers trekt uit binnnen- en buitenland.

Een persoonlijke traditie is het inmiddels ook om ieder jaar wel 1 of 2 kerstmarkten te bezoeken. Gewoon omdat het gezellig is. En ook om te kijken welke nu het interessants zijn voor een aanbeveling bij vrienden en kennissen. De vraag doet zich dan ook regelmatig voor: "welke kerstmarkt is leuk om te bezoeken?"

Onze top 5 (op basis van een bezoek, er zijn ongetwijfeld steden die later aan de top worden toegevoegd als we er zijn geweest en we ze de moeite waard vinden):

1. Erfurt (leuke stad met grote kerstmarkt op plein voor twee imposante kerken. Ook interessante binnenstad -veel historische gebouwen- met de beroemde Krämerbrücke)
   
2. Quedlinburg (kleine stad aan de rand van de Harz waarbij de kerstmarkten verspreid liggen over allerlei hofjes! De oude Oost-Duitse sfeer is in deze stad nog een beetje te proeven)
   
3. Bremen (grote kerstmarkt tegen het decor van een fantastisch Rathaus).
4. Lübeck (knusse Hanzestad, wereldberoemd om haar heerlijke Niederegger Marzipan -zie mijn blogbericht- en de Holsentor).
   
5. Goslar (met het enige echte Weihnachtswald). Bezoek ook de Kaiserpfalz)
   

Tip: maak er een weekendje van!

In de afgelopen jaren heb ik op deze blog meer berichten geschreven over kerstmarkten. Andere tips zijn te vinden op de website van het Duitse Verkeersbureau in Nederland die een kerstmarktenspecial hebben. Reismagazine Merian biedt op een speciale kerstmarktenpagina een fotoimpressie. Uiteraard is er ook een website waar zoveel mogelijk kerstmarkten (per Bundesland) op een rijtje staan (inclusief openingstijden want die verschillen nogal!!). Tot slot kan ik het niet laten om nog even een koppeling te leggen naar mijn Schotse interesse: in het Noord-Duitse Wolfsburg wordt in Autostad (het grote museum van Volkswagen) een kerstmarkt in Schotse sferen georganiseerd: Winter Highlands!

Voor ons staat dit jaar het Zuid-Duitse Regensburg op het programma. En wellicht ook nog een keer Bremen of Goslar. Laten we hopen op sneeuw want dat maakt een bezoek een Duitse kerstmarkt nog meer tot een belevenis!

Auf Wiedersehen!

Kees Westerkamp

(foto's gemaakt in Erfurt. Copyright Heiko Messerschmidt)

Marsepein zoals het echt bedoeld is!

Ik was nooit zo fan van marsepein. Met Sinterklaas vond ik altijd wel een poppetje of diertje van het veel te zoete goedje in mijn schoen. Maar van mij hoefde het niet meer. Die zoete zooi van een goedkoop supermarkt- of warenhuismerk. Totdat ik enkele jaren geleden in Duitsland tegen de marsepein (marzipan) van Niederegger aanliep. Ik was verrast van de, wenige zoete, smaak en wilde meer. Ik dook in de wereld van Niederegger. Een marsepeinfabrikant, opgericht in 1806, uit de Hanzestad Lübeck. Ik toog in december 2006 naar Lübeck en ontdekte hoe lekker marsepein kon zijn.

Lübeck, de marsepeinstad van Duitsland. Ooit telde de stad honderde marsepeinfabrikanten. Niederegger bleef als een van de weinige over. In de binnenstad een aardig maar klein Niedereggermuseum over marsepein, de geschiedenis van het merk én natuurlijk een bijhorend café en winkel. Net buiten de stad de fabriek en fabriekswinkel (inclusief koffiebar). Het assortiment is enorm. Maar de meeste producten zijn dan ook heerlijk! En voor wie niet van pure marsepein houdt, veel producten zijn voorzien van een laagje chocolade!

Het marsepeinrecept van Niederegger is natuurlijk streng geheim! Maar amandelen en suiker zijn de hoofdingrediënten. Alhoewel het suikergehalte bij Niederegger erg laag is!

Niederegger, nog steeds een familiebedrijf, verkoopt haar producten door heel Duitsland. Ik heb ze helaas nog nooit in Nederlandse winkels gezien. Des te meer reden voor een bezoek aan Lübeck de komende weken. Zeker nu de kerstmarktentijd aanbreekt!

Auf Wiedersehen,

Kees Westerkamp

Zandmannetje viert 50e verjaardag

Ooit bedacht in de voormalige DDR maar al snel populair in zowel Oost- als West-Duitsland: het Zandmannetje of Das Sandmännchen op zijn Duits. Vandaag viert het TV-figuurtje zijn 50e verjaardag. Het is een van de weinige Oost-Duitse zaken die de val van het IJzeren Gordijn heeft overleefd. Het figuurtje werd geïntroduceerd in 1959 in de DDR en kende lange tijd ook een West-Duitse tegenhanger. Maar het Sandmännchen uit Oost-Duitsland was toch het populairst onder kinderen uit zowel de DDR als BRD. Na de hereniging van Oost en West bleef het figuurtje populair en is nog altijd dagelijks op de Duitse televisie te zien.

Politieke machtsverschuiving in Duitsland op komst?

Sinds vandaag heeft Duitsland er nieuwe kandidaat bij voor de verkiezing tot Bundeskanzler. Deze verkiezing vindt eind september plaats. Het is niet mijn gewoonte om op deze blog over politiek te schrijven, laat staan een standpunt in te nemen maar voor deze bijzondere man maak ik toch graag een uitzondering.

Met zijn partij HSP is hij, Horst Schlämmer, sinds kort op het Duitse politieke toneel actief en krijg snel veel aanhang. Als voormalige plaatsvervangende hoofdredacteur van een lokale krant in het Ruhrgebied weet hij als geen ander wat de wensen zijn van het volk. En hij heeft dit weten om te zetten in interessant partijprogramma dat ik graag ondersteun!

In Berlijn was een aardige TV-bijdrage en persbijeenkomst van deze verfrissende man!







Auf Wiedersehen!
Kees Westerkamp

Boomwoning aan de Berlijnse Muur

Vandaag is het 48 jaar geleden dat de bouw van de Berlijnse muur van start ging. Op 13 augustus 1961 verrees een bouwwerk dat Oost- en West-Berlijn deelde en voor veel merkwaardige situaties zorgde. Een muur die 2 werelden jarenlang in een ijzeren greep hield. Niet alleen op politiek niveau maar ook in het normale dagelijkse leven.

Berlijn maakt zich momenteel op voor de viering van de val van die Berlijnse Muur die plaatsvond op 9 november 1989. Al het gehele jaar zijn er tentoonstellingen over de Muur met enkele evenementen rond komende 9 november als hoogtepunt.

De Muur is voor Berlijn big business. Zeker nu nog na 20 jaar val van die muur. Dagelijks komen vele toeristen naar Berlijn waarbij een bezoek aan markante punten en/of overblijfselen van die muur niet mogen ontbreken op het programma.

Bij het rondtoeren door Berlijn stuitten we op de boomwoning van Osman Kalin. Een merkwaardig bouwwerk met een merkwaardige historische achtergrond.




Auf Wiedersehen!
Kees

Nieuwe U-Bahnlijn voor Berlijn

Vandaag is weer een klein stukje geschiedenis geschreven in De Duitse hoofdstad. Voor het eerst sinds 20 jaar heeft Berlijn er weer een nieuwe metrolijn bij. Alhoewel het maar om een stukje gaat van 1,8 km lang en een enkele rit knap 3 minuten duurt, ligt de lijn op historisch grondgebied.

De ondergrondse, Linie U55, verbindt het Hauptbahnhof (centraal station) van Berlijn met de Bundestag (ondergebracht in de beroemde Reichstag) en het, voorlopige, eindpunt Brandenburger Tor. Dit U-Bahn station is geheel nieuw en ligt naast het, al in 1936, gebouwde S-Bahnstation Unter den Linden. Om verwarring te voorkomen onder de reizigers is de naam Unter den Linden sinds vandaag verdwenen uit de lijst met stationsnamen en heet ook het oude S-Bahnstation nu Brandenburger Tor. Als de U55 later wordt verlengd naar Alexanderplatz zal verderop aan de beroemde allee een nieuw station "Unter den Linden" worden gebouwd.

En daarmee komt er einde aan stuk historie. Want het station Unter den Linden was als geisterbahnhof (spookstation) tijdens de koude oorlog verboden voor publiek. De toegangen werden eenvoudig dichtgemetseld omdat deze te dicht bij de Berlijnse Muur waren gelegen. Het station was daarmee ook voor U-Bahntreinen verboden gebied.

Welk publiek overigens gebruik gaat maken van de nieuwe ondergrondse U55 is voor critici een groot vraagteken. De U55 is met 320 miljoen Euro bouwkosten een van de duurste ondergrondselijnen van Duitsland.
De lijn, die als bijnaam Kanzler-U-Bahn heeft meegekregen, is voor de gewone Berlijner nutteloos omdat hij vanaf het Hauptbahnhof 'nergens heen' voert. Woonwijken liggen er rondom de 3 nieuwe stations niet. Wellicht voor toeristen interessant? Maar die zullen het kleine stukje vanaf het, eenzaam op een vlakte gebouwde, centraal station via de Reichstag naar de Brandenburger liever willen lopen om wat te kunnen zien van de historische grond waarop de bouwwerken staan. Dat kan ook in het U-Bahnstation Branderburger Tor dat ingericht is als 'museum' waar aan de hand van foto's en videoschermen volop aandacht is voor koude oorlog en de Berlijnse Muur. Iets wat sowieso steeds meer als een toeristische trekpleister wordt gezien in Berlijn. Want Berlijn staat symbool voor deling tussen Oost en West. "En met de bouw van de U55 zijn het voormalige Oosten en Westen weer een stukje samengesmolten", aldus de verslaggever van een Berlijnse krant.

Auf Wiedersehen.

Kees Westerkamp

Duitse sloopregeling voorbeeld voor Nederland?

Vrijdag 29 mei, ging in Nederland de sloopregeling voor auto's van start. De regeling moet consumenten aansporen hun oude auto weg te doen voor een nieuwe. Als tegemoetkoming krijgt men een flinke subsidie. De regeling moet vooral de verkoopcijfers van nieuwe auto's positief beïnvloeden.

In Duitsland bestaat zo'n regeling, officieel de Umweltprämie maar beter bekend als Abwrackprämie, sinds begin dit jaar. En het is een enorm succes! Meer als 1,4 miljoen Duitsers hebben intussen van de regeling gebruikt gemaakt. Het inleveren van een oude bolide levert 2.500 Euro op als men in ruil daarvoor een nieuwe auto koopt. En dat heeft de Duitse autodealers geen windeieren gelegd. In april werden 19% meer auto's verkocht in Duitsland. En terwijl het in de hele wereld slecht gaat met de verkoop van nieuwe auto's (ook in landen met een sloopregeling) heeft Duitsland als enige land geen reden tot klagen. Het succes heeft de Duitse regering inmiddels doen besluiten de Abwrackprämie te verlengen tot het einde van het jaar.

Interessant is de vraag welk merken en modellen nu het meeste heeft geprofiteerd van de regeling. Een verkoopsoverzicht naar model is te zien in de zogenaamde Neuzulassungszahlen over het eerste kwartaal van 2009 (vergeleken met het eerste kwartaal van 2008). Daaruit blijkt vooral dat de kleine auto's het meeste hebben geprofiteerd. Met name de verkoop van oude modellen als de Fiat Panda (+ 356,9%), de Suzuki Swift (+ 153,2%) en de Ford Ka (+ 488,5%) vallen op in de statistieken. Als we kijken naar merken als totaal komen VW en Opel als winnaars uit de bus.

Gaat het in Nederland ook hoge verkoopcijfers opleveren. Het is afwachten!

Auf Wiedersehen!

Kees

60 Jaar Bundesrepublik Deutschland

Vandaag viert de Bondsrepubliek Duitsland haar 60e verjaardag. Op 23 mei 1949 ontstond het nieuwe land uit de puinhopen van de tweede wereldoorlog. Een land met een bewogen geschiedenis en een bestudering zeer de moeite waard! Niet alleen de geschiedenis vóór 1949 maar zeker ook daarna.

Eén van die historisch belangrijke gebeurtenissen kent dit jaar, 2009, ook een verjaardag. Want in 1989 viel de Berlijnse muur. Een jaar later, op 3 oktober 1990, werden de twee staten (BRD en DDR) weer herenigd. De feestelijkheden ter gelegenheid van de val van de Muur vinden plaats komende november in Berlijn.

Gisteren begonnen de feestelijkheden voor 60 Jaar Bundesrepublik Deutschland met onder andere een toespraak van Bundespräsident Horst Köhler. Op de website van het Duitse opinietijdschrift Der Spiegel staat een quiz om uw kennis van 60 jaar Duitsland te testen. Ook op de Nederlandstalige website Duitslandweb volop aandacht voor het jubileum.

Auf Wiedersehen!

Kees

Hemelvaartsdag. Vaderdag. Drinkdag!

Hemelsvaartdag zit er weer op Duitsland. Dat klinkt alsof het een zware bevalling was. Ja. In ieder geval voor veel jongeren en de politie. In Duitsland valt Hemelsvaartdag altijd samen met Vaderdag. En dat is bijzonder want in landen als Nederland, Oostenrijk, België en de VS wordt Vaderdag in juni gevierd (meestal op de zondag).

De Duitse variant van Vaderdag gaat verder dan alleen vaders. Het draait in algemeen om mannen/jongens en daarom staat de dag ook wel bekend als Herrentag of Männertag. En waar mannen zijn, is blijkbaar ook drank. Want op Vaderdag (en dus ook Hemelvaartsdag) zie je in Duitsland overal mannen en jongens op straat die onderweg zijn en drinken. Traditioneel gezien was Männerdag een dag met wandelingen en uitstapjes waarbij drank een rol speelt. Veel jongeren grijpen de dag aan om met elkaar ergens naar toe te gaan (vergezeld van veel drank).

De politie heeft daarbij de handen vol aan, met name, veel drinkende jongens. De laatste jaren nemen ook steeds vaker jonge meiden deel aan het zuipfestijn. En zoals de laatste tijd wel vaker in het nieuws te zien en horen is, wordt het zogenaamde comazuipen daarbij steeds populairder.

Maar Hemelvaartsdag is voor de meeste Duitsers toch vooral een feestdag waarbij de winkels gesloten zijn. Wel worden op vele plaatsen evenementen georganiseerd (in tegenstelling tot feestdagen als kerstmis, pasen en pinksteren wanneer er in Duitsland commercieel gezien niets te doen is).

Auf Wiedersehen.

Kees

Duitsland, Chocoladeland!

Als chocoladeliefhebber smikkel ik ieder jaar wel een paar kilootjes van de lekkernij weg. Als ik in Duitse supermarkten en warenhuizen kom, ben ik iedere keer weer verrast door het enorme aanbod aan merken en soorten chocolade. De keuze is vele malen groter dan in Nederland!

De Duitsers slaan heel wat chocolade achterover. Per persoon wordt jaarlijks zo'n 8,9 kilo gegeten. Dat is aanzienlijk meer dan in Nederland waar per persoon 3,2 kilo chocola wordt gegeten. De wereldranglijst wordt overigens aangevoerd door de Zwitsers met iets meer dan 10 kilo per persoon (de Britten staan met 9,8 kilo op de 2e plaats gevolgd door de Duitsers).

Mijn voorkeur is de laatste jaren veranderd. Steeds vaker ontdek ik bijzondere merken en laat ik de gangbare merken staan alhoewel deze aanbieders ook lekkere soorten hebben. Wie binnenkort in Duitsland is, raad ik dan ook aan wat chocolade mee te nemen voor tijdens de Paasdagen of zomaar als geschenk voor familie of vrienden.

Een merk waar je niet om heen kunt in Duitse winkels is Lindt & Sprüngli. Dit van oorsprong Zwitserse bedrijf biedt een aardig assortiment aan chocolade. Het bedrijf is sinds enkele jaren ook eigenaar van het fantastische Schokoladenmuseum in Köln. In dit museum (gelegen aan de Rijn) krijg je zeer goed overzicht van de productie van chocoladebonen tot de verwerking in lekkernijen als bonbons, chocoladefiguren etc. Maar ook duik je in de geschiedenis van chocolademerken zoals Stollwerck en Lindt aan de hand van oude reclameschilden en commercials. Dit museum is een aanrader voor iedere chocoliefhebber!

Maar er zijn ook diverse merken te koop in Duitsland die voor zowel Nederlanders maar ook Duitsers redelijk onbekend zijn. Neem nu bijvoorbeeld het voormalige DDR-merk Rotstern uit de deelstaat Türingen. Een heerlijke chocolade die wij tegenkwam tijdens een bezoek aan de Oost-Duitse stad Erfurt.

Erfurt was ook de stad waar we op de Krämerbrücke tegen de chocolaterie Goldhelm aanliepen. Een piepklein winkeltje waar de eigenaren zelf bonbons en chocoladetabletten vervaardigen. Allemaal heerlijke producten! De winkel beschikt over een webshop zodat liefhebbers niet iedere keer naar Erfurt moeten om chocolade in te slaan (wat overigens geen straf is want Erfurt is een stedentrip meer dan waard, zeker in de maand december als er een grote kerstmarkt wordt gehouden).

Het gigantische aanbod is voor iedere chocoladeliefhebber een walhalla maar ook een beproefing. Want terugkeren zonder een goed gevulde boodschappentas is haast onmogelijk. Dus voor de Paasdagen toch maar een dagje richting onze Oosterburen of webshoppen bij de diverse merken!

Auf Wiedersehen!
Kees

(de consumptiecijfers hebben betrekking op 2006 en zijn afkomstig van CAOBISCO, een organisatie met 1800 aangesloten bedrijven uit de Europese Gemeenschap die chocolaproducten, koekjes en zoetwaren produceren)

Currywurst viert 60e verjaardag

De Duitse Curryworst viert dit jaar haar 60e verjaardag. En dat is wel een 2e bericht waard op deze blog (ik schreef al eerder over de Bratworst en Curryworst). Want deze oer-Duitse snack is na 60 jaar nog springlevend ondanks de opkomst van fastfoodketens. Sterker nog: de Imbissbuden (snackbars) verdienen aan de Currywurst in Duitsland meer geld dan Burger King en McDonalds samen aan hamburgers, patat etc.

Het was de Berlijnse Herta Heuwer die de Currywurst heeft uitgevonden. In september 1949 verkocht ze voor het eerst een worst vergezeld van een saus gemaakt van onder andere tomatenpuree, currypoeder en Worcestershiresaus. De saus kreeg als naam: Chillup. In 1959 vroeg ze voor haar saus patent aan.

In 2003 werd op de plek in Berlijn waar Heuwer haar Imbiss-stand had een gedenksteen onthuld. Spiegel TV (onderdeel van het bekende tijdschrift Der Spiegel) maakt onlangs een korte reportage over de verjaardag van de Curryworst.

Auf Wiedersehen!

Kees

Frau Antje leeft!

Het wandelende Nederlandse reclamebord in buitenlandse dienst staat deze dagen weer volop in de Duitse aandacht: Frau Antje. Volgens mij is er geen land in de wereld dat zoiets heeft: een speciaal in het leven geroepen icoon van het Nederlandse product voor promotiedoeleinden in den vreemde.

Berlijn staat van 16 tot en met 25 januari in het teken van Internationale Grüne Woche, de Duitse land- en tuinbouwbeurs. En Nederland staat dit jaar centraal op de beurs want we exporteren wat af naar onze Oosterburen. Van de totale Nederlandse export aan kaas bijvoorbeeld (470.000 ton) gaat iets meer dan 43% naar Duitsland. En dat merk ik dagelijks op de markt in onze Duitse woonplaats als ik daar inkopen doe. Bij de kaasboer wordt veel kaas uit Nederland verkocht en onder namen die ik in Nederland nog nooit heb gezien.

Frau Antje is in Duitsland een graag geziene tante aldus een bericht op Duitslandweb.nl. Ze is het bedenksel van het vroegere Nederlandse Zuivelbureau (nu: Nederlandse Zuivel Organisatie, de brancheorganisatie van onze eigen zuivelindustrie). Antje huppelt alweer de nodige jaren rond in Duitsland maar over haar geboortejaar zijn de Wikipagina's het niet eens (de pagina over Frau Antje meldt 1961 terwijl de pagina over de NZO het heeft over 1953). De website zuivelonline.nl meldt dat het logo 'Frau Antje' uit 1954 dateert maar dat er in 1961 pas een levende persoon werd gekoppeld aan het logo.

De Nederlandse boerenmeid die momenteel Frau Antje speelt is Madeleen Driessen en heeft natuurkunde gestudeerd melden onze blogcollega's van Berlijn-blog.nl.

Antje heeft een eigen Duitse website met recepten, producten en informatie over Holland. Wist u dat we een van de belangrijkste koffiedrinkende landen ter wereld zijn? En dat Hollanders als ze een vlaggenstok met schooltas uithangen zo laten zien dat de zoon of dochter des huizens geslaagd is voor het eindexamen?

Frau Antje maakt in ieder geval zoveel indruk op de Duitsers dat mij laatst gevraagd werd of ze ook in Nederland populair is. Tja.....

Auf Wiedersehen,
Kees